Oruç

Oruç, ibâdet niyetiyle imsaktan güneş batıncaya kadar, yemekten, içmekten ve cinsî münâsebetten kendini men etmektir.

Orucun Farzları

Niyet etmek
Niyetin ilk ve son vaktini bilmek,
İkinci fecirden itibaren güneş batıncaya kadar, orucu bozan şeylerden kendini tutmaktır. Oruca başlama zamanına "imsak", orucu açmaya da "iftar" denir.
 
Orucun Kısımları

Oruç altı kısımdır:

Farz Oruç: Ramazan orucunun edâ ve kazâsı ve keffâret orucu.

Vâcip Oruç: Bozulan nâfile orucun kazâsı ve adak orucu.

Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9'uncu günüyle beraber Âşûre günü yâni 10'ncu günü tutulan oruçtur.

Mendûp Oruç: Her aydan tutulan 3 gün oruç. O üç günün "eyyâm-ı biyz" yani Arabî ayın 13,14,15 inci günleri olması da mendûptur.

Nâfile Oruç: Şu zikrettiğimiz oruçlardan başka mekruh olmayan oruçlar nâfiledir.

Mekruh Oruç: Yalnız âşûre gününde (dokuzuncu veya onbirinci günü ile beraber olmadan) tutulan oruçtur. Ramazan bayramının birinci, kurban bayramının 1, 2, 3 ve 4'üncü günleri oruç tutmak tahrîmen mekruhtur.

Oruç Ayrıca İki Kısımdır

Geceden niyet icap eden oruçlar: Ramazanın kazâsı, nâfileden bozulan ve gününe gün tutulan oruç, keffâret oruçları, zamanı belli olmayan nezir oruçları. Bunlarda mutlaka geceden niyet şarttır.

Geceden niyet icap etmeyen oruçlar: Ramazan ayında tutulan oruç, zamanı muayyen olan nezir ve nâfile oruçlar. Bunlara geceden niyet şart değildir. Gece niyet yapılabildiği gibi, gündüzün kaba kuşluğa kadar da niyet yapılabilir. Ramazan günlerinde ister mutlak oruca niyet edilsin, isterse nâfileye veya başka bir vâcipe niyet edilsin, oruç ramazan orucu olur.
 
Orucu Bozup Sadece Kazâ İcap Ettiren Şeyler

Oruç hatırında iken boğazına birşey kaçmak,

Ağzına aldığı veya burnuna çektiği su boğazına kaçmak,

Niyetin vakti geçip öğleden sonra niyet etmek,

Unutarak yedikten sonra, orucu bozulmadığı halde herhangi birşeyi kasden yemek,

Ağzına giren kar veya yağmur suyunu yutmak,

İğne vurdurmak,

Burnuna ilâç çekmek,

Kulağına yağ akıtmak,

Fecr-i sâdık doğmadığı zannı ile sahur yemek,

Güneş battığı zannı ile iftar etmek,

Kusmuğunu ağzından çıkarmayıp yutmak,

Arkadaşının veya zevcesinden başkasının tükrüğünü yutmak,

Kendi tükrüğünü dışarı çıkarıp sonra yutmak,

Su veya yağ ile ıslanmış parmağını ayıp yerlerine sokmak,

Dişi kanayıp kanı, tükrüğünden fazla veya tükrüğü ile müsâvi olduğu halde yutmak,

Buhur yakıp, dumanını boğazına kaçırmak.

Orucu Bozup Kazâ ve Keffâret İcâbettiren Şeyler

Bilerek yemek-içmek

Bilerek cinsî münâsebette bulunmak,

Bilerek sigara içmek,

Ermeni kili denilen toprağı veya çamurunu yahut yemeyi adet edindiği bir çamuru yemek,

Gıybet ettikten sonra (orucu bozuldu diye) bilerek orucu bozmak,

Hanımının veya sevdiği bir kimsenin tükrüğünü yutmak,

Yukarıda sayılanlardan birini yapan kimse bozduğu orucu kazâ eder ve keffâret olarak da ara vermeden iki ay oruç tutar.

Oruçluya Mekruh Olan Şeyler

Zaruretsiz bir şey tatmak,

Zaruretsiz bir şey çiğnemek,

Önceden çiğnenmiş ve tadı kalmamış bir sakızı çiğnemek,

Öpmek,

Kişinin eşiyle sarılması ve kucaklaşması,

Tükrüğünü ağzında biriktirip yutmak,

Kan aldırmak.

Orucu Bozmayan Şeyler

Unutarak yemek, içmek ve cinsî münasebette bulunmak,

Dokunmak ve oynaşmak veya öpmek ile değil de sırf bakmak veya düşünmekle meni gelmesi,

Uyurken ihtilam olmak,

Meni gelmeksizin öpmek,

Delirmiş olarak sabahlamak,

Ağza gelen balgamı yutmak,

Burnuna inen akıntıyı yutmak,

Kulağına su kaçmak,

Dişleri arasında kalan nohuttan küçük bir şeyi yemek,

Elinde olmayarak çok dahi olsa kusmak.

Sürme çekmek,

Gıybet etmek,

Göze ilaç damlatmak.

Kaynak: Muhtasar İlmihal