Dünya’da sessiz ve derinden büyüyen yeni bir iş modeli var. 21.yüzyılda pazarlamanın son ve en önemli devrimi olarak kabul edilen bu sektör krizlere rağmen büyümeye devam ediyor ve krizden etkilenmeyen sektör olarak isimlendiriliyor. Son 10 yılda iki kez katlanarak büyümüş, dünya çapında yıllık toprak cirosu 100 milyar doları yakalamış ve 60 milyon insana istihdam oluşturmuş bir sektörden bahsediyoruz. Bu büyümenin cazibesini keşfeden 500 büyük firma son birkaç yılda bu sektöre büyük yatırımlar yaptı.

Sektör tavsiye üzerine bireysel satış sistemine dayanıyor. Bu sebeple sektöre doğrudan satış sistemi de deniliyor. Ancak küçük nüans farkları olsa da son dönemde Multi Level Marketing/MLM ya da Network Marketing isimleri daha sık kullanılıyor.

Firmalar reklamlar için tonla para harcarken, satış kanalları oluşturmak için dünyanın yatırımını yaparken bu satış sisteminde ürün reklamını direk kullanıcıya ve satıcıya yaptırıyor. Çünkü sistem alışıldık ve bilindik reklam ve satış kanallarını reddetme üzerine kurulmuş bir sistem. Sistemde üretici ile tüketici arasında sadece tek tip aracı var, buda şirketin kendi katılımcıları yani distribütörleri. Tüketiciyi sürükleyen kanaat önderlerini de yakalarsanız tavsiye etkisi suya atılan taşın dalgası gibi merkezden çevreye büyüyor yani WOM çalışmaya başlıyor ve ürün en ücra köşeye kadar ulaşıyor.

Sistemin temel prensibi üretimden tüketiciye oluşan satış ve reklam kanalları ile bunların oluşturduğu maliyeti ortadan kaldırarak bu maliyetin oluşturduğu maliyet marjını sisteme bireysel satıcı olarak giren kişi ve kişilere perakende satış karı, ıskonto, prim ve ikramiye olarak döndürerek kazanç üretiyor. Sisteminin motoru, itici gücü işte bu cirodan oluşan ıskonto ve primlerdir ve bu kazanç süreklilik arz eden bir kazançtır ve kar topu gibi büyür.

Sektörün hızlı büyümesinin 4 önemli nedene bağlanmaktadır. WOM/word of mouth yani ağızdan ağza pazarlama ve kulaktan kulağa tanıtım ve tavsiyeye dayanıyor olması. Girişimci için ofis, şirket kurulumu vb alt yapı maliyeti gerektirmeden evden yürütülebilen bir iş modeli olması, neredeyse sıfıra yakın bir risk ve maliyetle yüksek kazançlar sağlaması ve süslü şatafatlı kariyerler ve deneyim gerektirmemesi ve bu yönüyle herkesin yapabiliyor olması.

Sistemin temel mantığı her kesi müteşebbis yapma üzerine kurulu bir iş modeli olması ile dikkat çekiyor. Sadece müteşebbis olmaya özendirmekle kalmıyor onu müthiş bir eğitim ve gelişim sürecinin içine sokarak takım çalışmasını öğrenen, yöneten ve geliştiren bir iş liderine dönüştürüyor.

Çocuklarını uyusun da büyüsün ninni diye uyutan ve bak Ali bu at bu da ot diye büyüten her şeyi batılı yapar biz yapamayız mantığı ile eğiten bir milletiz. Artık bu mantığı yıkmalıyız. Aman çocuğum SSK’lı bir işe girsin de asgari ücretle çalışsın ya da devlete bir kapak atsın hayatı kurtulsun anlayışının hâkim olduğu bir ülke de bireysel müteşebbisliği özendirecek yeni bir mantık kurmalıyız ve bu mantığı kurma da gençler ve yetişkinler için Network Marketing sektörü önemli bir çıkış yolu gösterebilir.

Ancak bu konuda girişimde bulunacak bireylerinde dikkat etmesi gereken noktalar var. Çünkü bu iş modelinin benzerleri zaman zaman istismar edilmiş ve yanlış kullanılabilmiştir. Bu amaçla şu hususlara dikkat etmek gerekmektedir:

Bu iş modeli ürün satışı üzerine kuruludur. Dolayısı ile mutlaka ortada bir ürün olmalıdır ve bu sıradan bir ürün değil özgün bir ürün olmalıdır. Benzerleri ve türevleri her yerde kolayca bulunabilen bir ürün olmamalıdır. Bu özgün ürün insanların memnuniyetini sağlamalı ve çevirim hızı yüksek yani tüketim süresi kısa bir ürün ya da ürünler olmalıdır. Ürün seçerken şu soruyu kendinize sorarak cevap arayın. Eğer sisteme girmeseydim sade bir müşteri olarak bu ürünü alır ve kullanır mıydım? Eğer cevabınız evet ise son soru şu olmalı: Bu ürün istek ve tutkuyla bağlanacağınız bir ürün mü?

Sistemine bireysel müteşebbis olarak gireceğiniz şirketi araştırın. Şirketin köklü bir ticari geçmişi var mı? Ana işi satışını yaptığınız ürünler mi ve bu ürünlere temel teşkil eden ürünler de dahil tüm ürünleri kendisi üretiyor mu? Ürünleri ulusal ve uluslar arası alanda kabul görmüş ve sertifikalandırılmış ürünler mi? Şirketin genel finansal yaklaşımı ve yapısının şeffaflık durumunu nedir? Eğer ikramiyeler sadece üye kişilerin almak zorunda olduğu mal veya hizmetten geliyorsa o halde oradan acilen kaçın ve uzak durun.

Bu sistemde başarılı olmak istiyorsanız doğru sponsor seçmelisiniz. Sponsor sizi sisteme dahil eden kişiye verilen isimdir ve sizin iş liderinizdir. Bu lider bilgisi, tecrübesi, ilişkileri organizasyonu ile sizi doğru yönlendirecek, bilgi ve tecrübe aktarımını en iyi şekilde yaparak sizi başarıya taşıyacak kişidir.

Ve mutlaka değerlendireceğiniz bir önemli kriterde kişinin kendisidir. Güçlü hayalleriniz ve idealleriniz varsa, güçlü bir isteğiniz ve iradeniz varsa, çalışkansanız, sabırlı ve azimli iseniz, dünyaya bakışınızı değiştirmeye kendinizi değiştirmeye hazırsanız, iyi bir öğrenci iseniz, iyi bir bireysel müteşebbis olmaya adaysınız demektir. Ancak bu başlamak için yeterlidir. Başarılı olmak için zamana imkân tanımalı vaz geçmemeli ve ısrarcı olmalısınız.

Unutmayın merdivenler birer birer çıkılır.