‘’Humus’ta kim derse ben Türkmen değilim, o aslında Humusludeğildir ".
(Suriye Tarihçisi Süheyl Zakkar)

Bartın bizim yaşadığımız vilayet, Türkiye aziz ülkemiz.Kerkük’ün Sesi Gazetesi ve Gök Hilal Programımız sayesinde Ortadoğu da yaşayanTürkmenlerle sıkı diyaloglar kurduk. Bunlardan biride genç dostum SuriyeTürkleri Derneği Kurucu Başkanı Tarık Sulo Cevizci’nin benimle paylaştığıSuriye notlarını sizlerle paylaşmak istedim.

Suriye nüfus olarak yoğunlukla beş bölgeden oluşmaktadır. Enyoğun iki şehir Şam ve Halep'tir, ardından Humus ve Haseke bölgesi gelmektedir.Şehirlerarasında bir çekişme olduğu gibi kent ve köy arasında da bir rekabetvardır. Örneğin Şam ve Halep ve merkez ile köy arasındaki kavga gibi. Suriye,etnik olarak ana unsurlar Arap, Türkmen, Kürt’tür, azınlık olarak da Çerkez,Arnavut, Ermeniler ‘den oluşurken dini olarakta İslam, Hristiyan,az olarakta Yahudi ve Yezidilik gibi dinlerden oluşmaktadır. Her etnik ve diniguruplar kendi aralarında ayrılmakta olup ve kendi içlerinde ve diğerleri ileihtilaflıdırlar. Baas rejimi olur da bir gün işine yarar diye bu ihtilaflarıhep taze tutmuş olup zaman zaman da körüklemiştir.

Dini olarak ayrımlar ise şöyle, Hristiyanlar, Ortodoks,Katolik, Süryani, Asuriler ve Protestanlardan oluşmaktadır. Sayıları gittikçeazalırken taraf olmaya ve savaşmaya cesaret edemeyeceklerdir. Müslümanlar ise,Şia, Sünni ve Dürzilere ayrılmaktadır. Sünniler, Hanefi, Şafii ve Selefilerebölünmektedir. Şia kendi içinde, İsmaili, Kızılbaş, Nusayiri ve Cafirilereayrılmaktadır. Suriye'deki iç savaş dini ayrılıklardan olacaktır. Bu savaşSünniler ile Nusayriler arasında yaşanacağı kesindir.

Kürtler ise, bölgeselolarak yoğun olarak Halep ve Cezire bölgesinde yaşamakta oldukları gibi azsayıda Şam ve Hama'da da bulunmaktadırlar. En büyük kavga bölgesel ve grupsal olmaktadır.Kimileri Araplar ve Türklerle birlikte yaşamayı savunurken birçoğu da ayrı birdevlet kurmanın peşindeler. Kürtler siyasal olarak 17 gruba bölünmüşdurumdalar. Kürtler etnik gruplar arasında en çok birbirilerini tutan vebirbirilerine sahip çıkan gruptur. PKK gibi terör ve isyancı gruplar sayesindesilah sahip oldukları gibi silahlı militanları bulunmaktadır. Çerkez, Ermenilerve Arnavutlar sayı olarak az oldukları gibi silahlanacak ve savaşacak halleride yoktur.

TÜRKMENLER

Türkmenlerin Suriyegeçmişi ve yerleşmesi bin yılı aşmaktadır. Bu bölgede sayısızca yönetim vedevlet kurmuşlar ve bu bölgeyi korumuşlardır. Suriye'nin geneline yayılmış olupen çok Halep vilayetinde bulunmakla birlikte Lazkiye, Şam, Hama, Humus, Golantepeleri ve Rakka'da bulunmaktadırlar. Nüfusları 3,5 milyona yakındır. Dil veyapı bakımında en çok benzerliği ise İç Anadolu ve Irak Türklerine yakındır.Bugüne kadar Siyasal veya kültürel hiç bir hakka sahip değiller. Ne bir partikurabilmeleri, ne dernek vakıf açabilmeleri, ne de dillerini yaşatabilmeleri,ne de dillerinde eğitim alabilmeli mümkün değildir. Son dönem olaylar içerisindeHalep ve Rakka Türkmenleri hariç tüm bölgeler olaylara karışmıştır. Bubölgelerde Türkmenlerden ölü sayısı 500'ü aşmıştır. Türkmenler organize veteşkilatlanmış olmadıkları gibi kendilerini savunacak hiç bir silaha da sahipdeğiller. Hâlbuki Halep PKK tehdidi altında iken, Lazkiye Nuseyri Tehdidialtındadır. Ayrıca Şam, Hama ve Humus olaylar merkezi konumunda olduğu içinolası bir saldırı tehdidi altındadır. Türkmenlerin olduğu hiç bir bölge güvenliolmayıp her an bir katliama ve soykırıma maruz kalabilir. Bu dönemde kültürelhaklardan ve yasal güvenceden bahsetmek abesle iştigal olacağı için buradabahsetmek istemedim. Sonuç itibariyle Türkmenlerin tek dayanağı ve Türkmenleregöre de gidecekleri ve yanında duracakları tek ülke anavatan Türkiye'dir. Fakatbugüne kadar Türkiye'den ne bir destek ne de bir ilgi gelmiş değildir. Yanıbaşında yaşanacak olası bir Türkmen kıyımından habersiz ve plan, programsızdır.Dolaysıyla Türkmenlere yapılacak olası bir saldırıda Türkmen aydınları sorumluolduğu gibi baş sorumlu Türkiye’dir. Bu vebal cumhuriyet Türkiye'siniyönetenlerin boyunda olacaktır.