Editör notu:
Öncelikle Türkiye deprem kuşağında bir ülke olup, depremler yakın tarihimizde de büyük yıkım ve kayıplara yol açmıştır.
İlgili Foto Galeriye Git
Deprem konusu, bilim insanlarının her dakika yeni bir bilgiye ulaştığı keşfedilmesi uzun yıllar sürebilecek bir bilim alanıdır.
Ülkemizde deprem araştırmaları Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ve üniversitelerimizin üzerinde araştırmalar yaptığı bir çok bilimsel çalışma ile yürütülmektedir.
Bu bağlamda elde edilen veriler yüzde 100 kesin olmamakla birlikte, oluşabilecek depremin etkilerini en az zararla atlatmak için hazırlık yapmak için kullanılmaktadır.
Aşağıda derlediğimiz bilgiler arasında her ne kadar Bartın ismi geçmese de 56 yıl önce 3 Eylül 1968'te Amasra'da meydana gelen, 29 vatandaşımızı kaybettiğimiz ve 2 bin 478 binanın hasar aldığı 6.6 şiddetindeki Bartın depremini unutmamalıyız. Ayrıca deprem kayıt merkezlerine düşen küçük ölçekli depremleri de not etmemiz gerekiyor.
3 Eylül 1968 Bartın Depremi
Bartın'a yakın diri fay bulunmamakla birlikte Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF) ile Karadeniz içinde yer alan ve bilinen bir deprem üretmeyen iki paralel fay arasında bulunmaktadır.
Ayrıca MTA haritalarında Bartın'a yaklaşık 50 kilometre uzaklıkta Devrek ve Karabük olmak üzere iki fay bulunmaktadır.
...
"Evimin altından fay hattı geçiyor mu?" sorusuna yanıt arayan vatandaşlar, Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) üzerinden 2024 yılı yenilenmiş diri fay haritasını inceliyor.
Deprem bölgesi olan Türkiye'de tam 485 diri fay yer alırken, bazı fay hatları yaşadığımız şehirler ve ilçelerin altından geçiyor.
Tam 45 il ve 110 ilçe bu nedenle deprem riski taşıyor. Peki, evimin altından fay hattı geçiyor mu?
DİRİ FAY NEDİR?
Diri fay veya aktif fay, tarihsel dönemde deprem oluşturmuş olan tüm faylara verilen isim. Yer kabuğundaki çeşitli ölçekteki kayma yüzeyleri, fay olarak adlandırılır. Fayların dirilikleri sadece yazılı tarihsel kataloglardan değil aynı zamanda tarihi yapıları etkileyen faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir.
EVİMİN ALTINDAN FAY HATTI GEÇİYOR MU?
Evinin altından fay hattı geçip geçmediğini merak eden vatandaşlar, https://tdth.afad.gov.tr/TDTH/main.xhtml adresini tıkladıktan ve e-Devlet girişi yaptıktan sonra Türkiye Deprem Tehlike Haritası İnteraktif Web Uygulaması'na ulaşabiliyor.
FAY HATTI SORGULAMAK İÇİN TIKLAYIN
https://tdth.afad.gov.tr/TDTH/main.xhtml
FAY HARİTASI 3 ÖLÇEKTE SUNULUYOR
MTA, kurulduğu 1935'ten bugüne kadar deprem jeolojisi ve diri faylar hakkında bilgi üretiyor. MTA'nın 70'lerden itibaren proje bazlı yürüttüğü çalışmaların ürünü ilk Türkiye Diri Fay Haritasını 1992'de yayımladı.
Harita yayımlandığı tarihten itibaren ülkenin aktif tektoniğinin anlaşılması ve deprem tehlikesinin değerlendirilmesine yönelik her türlü bilimsel çalışma ve uygulamalarda temel veri kaynağını oluşturdu.
HANGİ İLLER FAY HATTI ÜZERİNDE?
Diri fay üzerinden bulunan iller, Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) üzerinden paylaşılmıştı.
Fay hattında yer alan iller; Aksaray, Aydın, Balıkesir, Bolu, Burdur, Bursa, Bingöl, Denizli, Eskişehir, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Hatay, İzmir, Kahramanmaraş, Manisa, Muğla, Kocaeli, Konya, Osmaniye, Sakarya ve Tokat olarak açıklandı.
Haritada yer alan verilere göre, 110 ilçe de fay üzerinde bulunuyor.
FAY HATTINDA OLAN İL VE İLÇELER
Adıyaman: Gölbaşı
Afyonkarahisar: Çat, Dinar, Kızılören, Sandıklı
Ankara: Şereflikoçhisar
Antalya: Demre
Aydın: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Kuşadası, Nazilli, Söle, Sultanhisar, Yenipazar
Balıkesir: Gönen, Manyas
Batman: Kozluk
Bingöl: Karlıova, Yedisu
Bolu: Gerede, Yeniçağa
Bursa: Kestel, Gemlik, Mustafakemalpaşa
Çanakkale: Çan, Yenice
Çorum: Laçin
Denizli: Babadağ, Çameli, Çardak
Diyarbakır: Lice
Düzece: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
Elazığ: Palu, Sivrice
Erzincan: Üzümlü
Eskişehir: İnönü
Gaziantep: İslahiye
Hakkari: Şemdinli
Hatay: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
Isparta: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
İzmir: Kemakpaşa, Seferihisar, Tire
Kahramanmaraş: Nurhak, Türkoğlu
Kayseri: Talas, Yeşilhisar
Kırıkkale: Keskin
Kırşehir: Akpınar, Mucur
Kocaeli: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
Konya: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
Kütahya: Gediz, Simav
Malatya: Akçadağ
Manisa: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
Mersin: Çamlıyayla, Mut
Muğla: Menteşe, Milas
Niğde: Altunhisar, bor
Osmaniye: Düziçi, Toprakkale
Sakarya: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
Şanlıurfa: Bozova
Siirt: Eruh
Şırnak: Beytülşehap
Sivas: Altınyayla, Yıldızeli
Tokar: Niksar, Reşadiye, Pazar
Van: Çaldıran, Özalp
Yalova: Altınoava, Çınarcık
KUZEY ANADOLU FAY ZONU HER YIL KAYIYOR
Diri faylar üzerindeki deprem hareketliliği sismometreler aracılığıyla takip ediliyor. Bu çalışmalar ülke genelinde Afet Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı ile Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü tarafından yapılıyor.
Ayrıca diri fayların üzerindeki kayma hızları ise Küresel Konumlama Sistemi (GPS) kullanılarak ortaya konuluyor. Bu konu ile ilgili araştırmalar Harita Genel Müdürlüğü ile üniversitelerin Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği bölümleri tarafından gerçekleştiriliyor.
Literatürde yer alan bilgiler ışığında, Türkiye'nin en önemli iki diri fay hattından biri olan Kuzey Anadolu Fay (KAF) Zonu boyunca yıllık kayma hızının yaklaşık 17-25 milimetre, Doğu Anadolu Fay (DAF) Zonunda ise yıllık kayma hızının yaklaşık 10 milimetre değerinde olduğu biliniyor.