KÜLTÜR MERKEZİ’NDE İLK TOPLANTI
Bartın’da dün önemli bir mekanda yine Bartın için oldukça önemli bir toplantı yapıldı. Bartın’da her geçen gün eriyip kaybolan tarihi evlerin canlandırılması, gelecek nesillere bırakılabilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın karşılıksız hibe yardımları veTOKİ’nin binde 3 faizli, 10 yıl vadeli kredileri hakkında bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Toplantı, konusu kadar Bartın Kültür Merkezi’nin de ilk organizasyona ev sahipliği yapması açısından da önem taşıyordu. Tarihi yapı sahipleri ile uzmanların katıldığı toplantının açılış konuşmasını yapan İl Kültür ve Turizm Müdürü Derviş Özbay da, bu konuya dikkat çekti ve “Bartın için önemli olan tarihi evler toplantısını yakın zamanda faaliyete geçen Kültür Merkezi’mizde yapıyor olmanın heyecanını yaşıyoruz” dedi.
ÖZDEMİR: GÜZEL AMA GÜZEL GÖRÜNMEYEN TARİHİ EVLER
Bartın Vali Yardımcısı Erdoğan Özdemir, “Bartın’da atalarımızdan kalan güzel ama güzel görünmeyen 241 tane tarihi evimiz var. Bunların 18’i Amasra’da, 11’i Ulus’ta, 40’ı da Arıt beldemizde bulunuyor. Bunların onarımları ve restorasyonları öneki yıllarda çok zor oluyordu. Son dönemlerde kolaylaştı. Devletimiz, bu tür yapılar için önemli destekler vermeye başladı. Kültür Bakanlığı bu tarihi yapıların restorasyonu için 30 bin liraya kadar destek verirken, TOKİ’de 90 bin liraya kadar 10 yıl vadeli düşük faizle destek veriyor. Amacımız, güzel ama maalesef güzel görünmeyen bu evlerimizi daha güzel hale getirmektir. Burada bugün tarihi evlere verilen desteklerle ilgili olarak Kültür Bakanlığı,TOKİ, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, Belediye ve Mimarlar Odamızla bir tanışma toplantısı yapalım istedik. Toplantımızın ilimiz için hayırlı olmasını diliyorum. Umarım faydalı bir buluşma olur” dedi.
KÜLTÜR BAKANLIĞININ DESTEĞİ TAMAMEN HİBE
Kültür ve Turizm Bakanlığı Şube Müdürü Faruk Özen ise, tarihi evler için ilk yıl proje,bir sonraki yıl uygulama yardımı verildiğini belirtti. Başvuruların İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerine yapıldığını kaydeden Özen, “Bu yardımlarla ilgili son başvuru tarihi komisyonca belirleniyor. Bu sene son başvuru tarihi 23 Aralık 2011. Bu başvurular önümüzdeki mart ayı içinde değerlendirilecektir. Öncelik kriterlerine bakıldığında ise ilk sırayı ağır hasarlı taşınmazlar alıyor. Yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya olan yapılara öncelik veriliyor. Yine geleneksel yapıların çok olduğu cadde ve sokaklarda öncelikli durumda. Eğer, tarihi evini restore ettirmek isteyen bir kişinin başvurusu o yıl olumlu sonuçlanmamışsa, her yıl başvuru hakkı var. Yine yardımdan yararlanan bir yapı sahibinin tekrar başvuru yapabilmesi için aradan 10 yıl geçmesi gerekiyor. Tamamen hibe olan bu desteğin yüzde 20’si baştan veriliyor ve kalan kısmı da mahsuplaştırılıyor” dedi. Özen yine Bartın’da 2005 yılından bu yana 78 tarihi yapıya 595 bin 661 lira proje, 570 bin lira uygulama yardımı verildiğini de sözlerine ekledi.
TOKİ, BİNDE 3 FAİZ, 10 YIL VADEYLE 90 BİN LİRA KREDİ VERİYOR
TOKİ yetkilisi Lokman Tuncer de, tarihi evlerle ilgili krediyi yılın belli dönemlerinde verdiklerini ve bu dönemlerin internet siteleri aracılığıyla duyurulduğunu kaydetti. TOKİ’nin önceliklerinde de belediye organizasyonunun önemli olduğunu ifade eden Tuncer, “Örneğin belediye organizasyonuyla bir mahalle veya sokakta bir arada yada ayrı ayrı yapı sahipleri aynı anda başvuru yaparlarsa bu TOKİ’nin önceliği oluyor. Buna göre ayrı bir kredilendirme de yapabiliyoruz. TOKİ olarak keşif bedelinin yüzde 70’ine kadar kredi verebiliyoruz. Abartılmış keşif bedelleri yapı sahibinin aleyhine oluyor. Aldığımız başvuruların ardından yerinde tespitlere gidiyoruz. Ziraat Bankası ve TOKİ aracılığı ile sözleşme imzalıyoruz. Yüzde 15’ini avans olarak kalan kısımları da hak edişe göre veriyoruz. Bizler, TOKİ olarak 2005’den bu yana aldığımız her başvuruyu kredilendirdik. O zamandan bu yana başvuran 16 kişinin hepsine 1 milyon 272 bin lira kredi verdik. Bunun 840 bin lirası ödendi. Yine yapılardan 10’u bitti. 2’si bitmek üzere. 4’ü devam ediyor. Yıllık yüzde 4 olan kredilerimize Bartın’dan daha fazla başvuru bekliyoruz” sözlerine yer verdi.
İNSANLARIN TARİHİ EVLERE BAKIŞI DEĞİŞTİ
Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürü Mustafa Sucu da, Bartın, Zonguldak ve Karabük illerine hizmet verdiklerini hatırlatarak başladığı konuşmasında Bartın’da 307 kültür varlığı bulunduğunu belirtti. Bu yapıların çok azında onarım ve restore çalışması olduğunu kaydeden Sucu, “Gönül bunların daha fazla olmasını istiyor. 2005’den bu yana bakanlığımızsa sağlanan yardımın karşılığında istenen tek şey, taşınmazın yaşamasını sağlamaktır. 2005’e kadar yaygın bir uygulama yoktu. Mevzuat vardı ama 2005’de yapılan yeni yasalarla insanların evlerine küsmelerinin önüne geçtik. Bizler, insanlarımızın çocukluklarının geçtiği, anıları olan bu evlerine küsmemelerini istiyoruz. Ayrıca daha önceden tescilliğinin kaldırılması yönünde aldığımız talepler tam tersine döndü. Artık, insanlar binaların tescil edilmesi için yoğun bir şekilde talepte bulunuyor. Birde bu evleri ne kadar tamir yaptırırsak yaptırtalım, içinde oturmadığımız zaman o ev 10 yıl sonra tekrar aynı haline döner. İçinde nefes olmayan ev yaşayamaz. Çünkü, insanlar o evde otururken çatısı akar tamir ettirir, sıvası dökülür yaptırır. Bir yeri kırılır yaptırır. Kültür Varlığı’nın kendi kendine veya kasten yıkılması durumunda aynı yere inşaat yapılmasına yasal olarak imkan yoktur. Eskiden insanlarda evim yıkılsa da yerine soğan eksem anlayışı vardı. Artık tarih evler değerlendi. Benim ikamet ettiğim Safranbolu’da insanlar tarihi evlerine gözü gibi bakar, kollar oldu. Bizler, bu evlerin korunması için her türlü konuda yardımcı olmaya hazırız. İnsanların bu binalarda oturmalarını arzu ediyorum” diye konuştu.
ÇUBUKÇUOĞLU: BARTIN’DA TARİHİ EVLERLE İLGİLİ TURİZM AYAĞI GELİŞTİRİLMELİ
Mimarlar Odası Temsilcisi Kemal Çubukçuoğlu ise, Bartın’da bugüne kadar 78 adet yapıya proje yardımı yapıldığını belirtti. Bunların 16’sına uygulama yardımı yapılabildiğine dikkat çeken Çubukçuoğlu, “Bunların hepsi de bakanlığın yardımı veya TOKİ’nin kredisi ile yapılmış değil. Bartın’la Safranbolu’yu karşılaştırdığımızda Safranbolu’daki yapıların turizm amaçlı kullanıldığı için değerlerinin arttığını görüyoruz. Bizlerde Bartın olarak bu evleri turizme kazandırmalıyız. Bartın’da bunun örnekleri var. Umarım turizmden hak ettikleri payları da alırlar. Yani, bu yapıların turizm ayağı geliştirilmelidir” dedi.
