Mobbing (Psikolojik Taciz) Nedir?
İşveren işinin görüldüğünü düşünür, ancak çalışanın nasıl bir ruh haline büründüğünü bilmez.
“Ben ne dersem o olacak!” sözü günümüzde bir hayli kullanılmaktadır. Hepimiz çalıştığımız yer olsun, bulunduğumuz ortam olsun, yaşadığımız ev olsun, okuduğumuz okul vb. yerlerde bu durumla muhakkak karşı karşıya kalmışızdır.
Sizce hayatın bu kadar ucuz olduğu şu günümüz Türkiye sinde artık bir şeylerin yapılma zamanı gelmedi mi?
Mobbing (işyerinde psikolojik taciz), psikolojik şiddet, baskı, kuşatma, taciz, rahatsız etme veya sıkıntı vermektir.
Belki Avrupa reformlarıyla bizden çok ileride, hedef koyduk ülke olarak Avrupa Birliğinde bulunacağız diye, sanki birçok kusurumuzu kapattık da çalışma ortamında işçi sağlığı ve iş güvenliği hususunda çalışma yapmaya karar verdik. Her şey devlet büyüklerimizin iki dudağının arasında olduğu için biz halk olarak çıkan her kanuna boyun eğmek zorundayız. Demem o ki aslında devletimiz halkın kalkınması için bir yandan çalışırken bir yandan da farkında olmadan köstek vuruyor. Tamam iş güvenliği olsun, çalışanımız eğitimler alsın, ama bunun zemin çalışmaları yapılırken hem toplumsal çalkantı düşünülsün hem de toplumun refahı düşünülsün.
Benim düşüncem şu ki; işverene sen işyerinde her türlü emniyet tedbirlerini al ben kontrol edeceğim demek çözüm değildir. Öyle bir hal aldı ki bu düzen, ortalıkta sayısı belirsiz OSGB adı verilen mantar gibi türemiş özel kuruluşlar var. Bu insanlar sadece ticari kaygıyı güttüklerinden acaba soruyorum size ne kadar verimli oluyorlar?
Olay sadece ortamda emniyet tedbirlerini almak değil, çalışanın da ruhsal dengesinin bozulmaması için çalışmalar sarf etmektir.
İş Yerinde Yaşanan Stres Kaynakları
Rollerdeki Belirsizlik
Rol Çatışması
Kişilerarası Çatışma
Sorumluluk
Katılım
İş Güvenliği
Yönetim Tarzı
Fiziki Mekân ve Çevre Koşulları
Yoğun İş Yükü
Vardiya Düzeninde Çalışma
Dedikodu
Zaman Yetersizliği
Kariyer Engeli
Sadece devlet büyüklerimizde suç aramak olmaz haliyle. Bence devlete yakın tarafların emperyalist rejim gereği yapılacak işlerden pay kapma mücadelesi de bunun etkenlerindendir.
Devletin kontrol mekanizması sizce kusursuz çalışıyor mu?
Bu sözüm şuan ki iktidar için değil, daha öncekileri de kapsamaktadır.
Ne geçmişte ne de günümüzde bu hususa değinilmemektedir.
Mobbing Türleri
1. Düşey Psikolojik Taciz: Üst konumda yer alanların astlarına yönelik olarak gerçekleştirdikleri psikolojik taciz vakalarıdır. Üstler sahip oldukları kurumsal gücü, astlarını ezerek, onları kurumun dışına iterek kullanmasıdır.
2. Yatay Psikolojik Taciz: İşyerinde psikolojik tacizin fail veya failleri mağdur ile benzer görevlerde ve benzer olanaklara sahip, aynı konumdaki iş arkadaşlarıdırlar. Örneğin; eşit koşullar içinde bulunan çalışanların çekememezliği, rekabet, çıkar çatışması, kişisel hoşnutsuzluklar gibi.
3. Dikey Psikolojik Taciz: Çalışanın yöneticiye psikolojik şiddet uygulamasıdır. Nadir görülen bir durumdur. Örneğin, çalışanların yöneticiyi kabullenememesi, eski yöneticiye duyulan bağlılık, kıskançlık gibi.
Mobbingin Aşamaları
- Çatışmanın ilk belirtileri
- Çatışmanın çözümlenmeyişi
- Mobbingin başlaması (ruhsal ve fiziksel sağlık etkilenir)
- Mobbingin şiddetlenmesi (performansın düşmesi)
- Mobbingin iyice yoğunlaşması (istirahat, rapor, işe geç kalma)
- Yoğun mobbingin devamı (hastalık işin önüne geçer)
- Hastalık, istifa, uzaklaştırma vs…
Mobbingin Etkileri
· Mesleki motivasyonun düşmesi
· Öğrenci, veli ve çalışan personelle iletişim çatışmaları
· Tükenmişlik duygusu
· İşe gitmeme isteği
· Çalışmak konusunda pişmanlık ve hırs gibi çatışan hisler
· İş ve iş ortamı değiştirme isteği
· İşle ilgili güvensizlik duyma.
Hukuki Bilgiler
Anayasamızın “Devletin Temel Amaç ve Görevleri” başlıklı 5’inci maddesinde; “kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmak, insanın maddî ve manevî varlığının gelişmesi için gerekli şartları sağlamak” devletin görevleri arasında sayılmıştır.
Uzun lafın kısası işveren ile çalışan arasında güç dengesi ile alakalı adil olmayan bir hukuk vardır. Benim devlet büyüklerimden, değerli iş adamlarından ve toplumumuzun huzurunun bozulmaması için uğraşan sivil toplum örgütlerinden beklentim bu durum hakkında çözüm çalışmalarının yapılması ve adaletin sağlanmasıdır. Eğer bu çalışmalar bir an önce yapılmazsa ülke olarak psikolojik sorunlu, öz güvenini yitirmiş, toplumdan kendini soyutlamış vatandaşımızın sayısı artacaktır. Akabinde ölümler artacaktır.
Allah’tan temennim böyle bir şeyin yaşanmamasıdır.
Selametle kalın.