Bartın Milletvekili Av. Aysu Bankoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 2025 bütçe görüşmelerinde yaptığı konuşmada 14 Ekim 2022’de gerçekleşen Amasra maden faciasındaki ihmalleri anlattı.
Enerji Bakanlığına bağlı Teftiş Kurulu Başkanlığının 43 işçinin hayatını kaybettiği Amasra maden faciasına ilişkin ihmalleri anlattığı teftiş raporunu gösteren CHP’li Bankoğlu, “43 işçinin hayatını kaybetmesine neden olan ihmallerin cezası yok mu?” diye sordu.
FACİADA KUSURLU BULUNANLARDAN HİÇBİRİ NE İSTİFA ETTİ, NE GÖREVDEN ALINDI
Bankoğlu’nun konuşması:
14 Ekim 2022’de Amasra’da yaşanan faciada 43 madencimiz yaşamını yitirdi. Sayıştay başta, kurumların, odaların, bilirkişilerin onlarca raporu yayınlandı. Her biri ihmali, denetimsizliği, liyakatsizliği bir bir anlattı. Bilirkişi ön inceleme raporunda; TTK Genel Müdürlüğü, Bakanlık yetkilileri, Bakanlar açıkça kusurlu bulundu. Hiçbiri istifa etmedi, görevden alınmadı. Meclis’te araştırma komisyonuna gelen TTK yetkilileri neredeyse hayatını kaybeden işçileri suçlayacaktı. Elimdeki, Bakanlığınızın Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın; teknik, idari, hukuki açıdan faciayı ortaya koyan raporunda TTK’nın tüm ihmalleri tespit edilmiş.”
NEDEN TEK BİR KERE BİLE DENETİM YAPILMADI
Faciada TTK Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışan Kazım Eroğlu, asli ve tali birçok konuda kusurlu ve sorumlu. Rapor elimde. Daha önce 2013'te Kozlu'da 8 madencinin can verdiği patlamada suçlu bulunan bu kişiyi genel müdür yapıtınız. Yetmedi; hesap vermesi gereken bu kişiyi apar topar EYT’den emekli ettiniz! Bu kişinin yargılanmasına neden müsaade edilmedi? Eski TTK Genel Müdür Yardımcısı, yine sizin raporunuzda ihmal fiilleri yazılmış, birçok konuda teknik, işletme ve yönetim kurallarına uymamasına rağmen emekli edildi? Bu kişiler neden patlama öncesi soruşturulmadı? Yine burada tek tek sayamayacağım TTK İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Dairesi Başkanı, İşletmeler Daire Başkanı, haklarında şikayetler olmasına rağmen neden tek bir kere bile denetim yapılmadı?
ACINIZI PAYLAŞIYORUZ DEDİĞİNİZ İNSANLARIN, ACISININ ÜSTÜNDE TEPİNİYORSUNUZ
Amasra Müessesi’nde yönetim hiyerarşisi kalmamış; bu kişilerin kendi ifadeleri var. Kurum içerisinde keyfi görevden almalar, oradan oraya atamalar, hepsi sizin raporunuzda var. Neden tek bir kere bile Amasra denetlenmedi? En önemlisi, Bakanlığınız faciada kusurlu bulunan yetkililerle ilgili Savcılığın soruşturma taleplerini reddetti! Müfettişlerin/yetkililerin yargılanmasına neden izin vermediniz? Açılan davalar sonucunda bu soruşturma izni, tam 16 ay sonra çıktı! Suçlama yine “görevi kötüye kullanma”, yatarı yok! Takipçisiyiz dediğiniz davalara, soruşturma izni vermediniz. Acınızı paylaşıyoruz dediğiniz insanların, acısının üstünde tepinir gibi, sorumluları terfi ettirdiniz!
AMASRA FACİASININ “KADER” OLMADIĞI BAKANLIĞIN RAPORLARIYLA SABİT!
Yine sizin raporunuza göre ihmali ve açık kusuru nedeniyle 43 işçinin ölümüne neden olanlar, yani görevini kasıtlı olarak yapmayanların hiç sorumluluğu, suçu yok mudur? Bu kişiler dokunulmaz mıdır? Burada Komisyon’da söyleyin bilelim! Biz dokunamıyoruz, şu şunun tanıdığı akrabası deyin bilelim! Ama kader, fıtrat demeyin. Facianın kader olmadığı sizin raporlarınızda açıkça sabit!
İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ MEVZUATINI BİLİNÇLİ OLARAK UYGULAMAMA: CEZASI SIFIR!
Peki, Enerji Bakanlığı’nda disiplin işlemleri neye göre yapılıyor? 43 kişinin canına mal olan bu facianın asli sorumlularına verilen cezaları okuyorum. İş sağlığı güvenliği mevzuatını bilinçli olarak uygulamama: cezası sıfır! İş güvenliği talimatlarına uymama: Cezası, yok! Talimata rağmen ocakta denetim yapmama: Cezası, yok! Ocakta ağır risk olmasına rağmen patlama yapma: Cezası, yok! Ocakta metan değerlerinin dikkate alınmayarak üretime devam etme: Cezası, maaştan 1 günlük kesinti! Patlama öncesinde gaz değerlerinin arttığını görmesine rağmen işçilere bilgi vermeme: Cezası, uyarma. Bu arada, patlamada TTK Genel Müdürü, Yardımcısı EYT’den emekli edildiği için cezaları yok! Diğer ceza alanlar da Başarı Belgeleri nedeniyle alt sınırdan ceza alıyor.
FACİANIN SORUMLULARI KENDİLERİ BAŞARI BELGELERİ DAĞITTIKLARI İÇİN DAHA AZ CEZA ALIYORLAR
Bakın, faciadan sorumlu kişilere çok başarılı oldukları için kendilerine başarı belgeleri dağıtmışlar. Belgeyi veren kim, facianın asli sorumlusu. Belgeyi alan kim, yine facianın sorumlusu. Al gülüm, ver gülüm; düzen kurulmuş. Nasılsa Bakanlık da denetlemiyor! Bakan, faciadan 1 ay önce kuruma gelmiş; ama kurumdan haberi yok. Kurumu denetlemekle görevli TTK yetkilileri işini yapmıyor. Amasra’da müdürler keyfi kararlar alıyor. Hepsine, koruma kalkanı olan başarı belgeleri dağıtılıyor. Sayın Bakan, herkese başarı belgesi dağıtın da sorumlularınız mağdur olmasın! Şimdi burada birkaç kişinin oyuncağı haline gelmiş bir kurumun bütçesine onayı bizden hangi yüzle isteyeceksiniz? Biz sorumluları biliyoruz. Hesap vermekten kaçanlar bilsin ki: Amasra Katliamının hesabı mahşere kalmayacak.